Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, lani je usluge javnog prevoza koristilo 14,9 miliona putnika, dok je 2017. godine taj broj iznosio 29,3 miliona. Pad broja putnika zabilježen je, kako u unutrašnjem tako i u međunarodnom prevozu. Iz statističkih podataka vidljivo je da taj pad u stopu prati i smanjenje broja autobusa pa je tako 2017. u Srpskoj bilo 975 autobusa, a na kraju 2021. godine 835. Zanimljiv je podatak da su domaći prevoznici lani svoje vozne parkove obnovili sa tek deset autobusa.
Predsjednik Skupštine Udruženja saobraćaja i veza RS Dejan Mijić kaže da ova grana privrede od perioda pandemije virusa korona ima velike probleme za koja se ne naziru rješenja.
– Sadašnji broj putnika ni izbliza nije približan brojevima koje smo imali prije pandemije koja je definitivno promijenila navike ljudi. Uprkos ogromnim cijenama goriva stanovnici se i dalje voze automobilima, a ne gradskim prevozom. Čak ide po jedno u autu, što je po kućne budžete potpuno neisplativo – kazuje Mijić.
Dodaje da je trend smanjenja broja putnika počeo još od 2018. godine, a kao razlog navodi migracije kompletnih porodica ka inostranstvu.
– Dio putnika u međunarodnom saobraćaju izgubili smo i zbog uvođenja većeg broja avio-linija – pojašnjava Mijić. On je istakao da je neophodno što prije napraviti stručnu studiju svih putnih pravaca.
– Gdje god imamo tržišnu utakmicu možemo očekivati značajnu redukciju, jer je nemoguće da prevoznici opstanu sa ovim cijenama i brojem putnika. Tamo gdje gradovi određuju linije i broj polazaka, kao što je slučaj u Banjaluci, moraće se tražiti rješenje. U gradu na Vrbasu sadašnji broj linija zasnovan je na istraživanju rađenom prije 15 godina, kada je daleko više stanovnika koristilo usluge prevoza – navodi on.
Sa duplo manjim brojem putnika u odnosu na period prije pandemije suočava se i firma “Centrotrans” iz Istočnog Sarajeva.
– Starenjem stanovništva opada broj putnika, jer jedan penzioner nema potrebu da putuje kao student, a tu je i iseljavanje stanovništva. Jedan od razloga je i taj što firme novac za prevoz isplaćuju radnicima, ne prevoznicima pa se oni udruže i do posla putuju autom – kaže direktor ove firme Momčilo Sladoje. Dodaje da je njegova firma jedna u nizu koja je parkirala određeni broj autobusa i redukovala broj polazaka.
– Ti autobusi stoje i sada su poluupotrebljivi. S druge strane jako je teško obnoviti vozni park, jer jedan autobus star oko osam godina košta između 80.000 i 100.000 evra, dok cijene novih sa vrhunskom opremom dostižu i do 350.000 evra – kazuje Sladoje.
Vlasnik i direktor kompanije “Rale turs”, koja pruža usluge gradskog i prigradskog prevoza u Banjaluci Dragomir Rajilić kaže da ni oni nemaju ni izbliza broj putnika kao prije pandemije.
– Sada ih je oko 40 odsto manje u odnosu na 2019. godinu, zbog čega smo morali redukovati određeni broj polazaka – naglašava Rajilić.
Nelojalna konkurencija
Dejan Mijić kaže da se prevoznici iz Srpske suočavaju i sa nelojalnom konkurencijom u međunarodnom prevozu.
– Srpska se nalazi na mapi većine međunarodnih linija koje voze kolege iz FBiH po damping cijenama – kaže Mijić.
Izvor: Glas Srpske
BONUS VIDEO
