U neposrednoj blizini Aja Sofije i Istanbulskog hipodroma pod zemljom nalazi se potopljena palata, odnosno cisterna Bazilika.
Ovaj podzemni rezervoar impresivnih dimenzija može da čuva više od 80.000 m3 vode. On je i za najtežih vremena spasavao grad, a sazidan je u 6. vijeku za vrijeme vladavine vizantijskog cara Justinijana koji je sagradio i Aja Sofiju, remek-djelo vizantske arhitekture. Danas je ova cisterna jedna od najvećih turističkih atrakcija u Istanbulu, a ekipa „Nezavisnih novina“ imala je priliku da je posjeti u sklopu ture „Prijestolnice Osmanskog carstva“ u organizaciji Ministarstva kulture i turizma Republike Turske.
Ime je dobila po velikoj bazilici koja se nalazila tačno iznad nje, na prvom od sedam konstantinopoljskih brežuljaka. Među Turcima poznata je kao Yerebatan Sarnıcı, što na turskom jeziku znači potopljena palata.
U gradu koji leži na dva kontinenta postoji nekoliko cisterni, međutim cisterna Bazilika je posebna zbog svoje veličine i stubova koji je drže. Prostire se na površini od 9.800 kvadratnih metara, a zidovi su joj debeli četiri metra. Ukrašena je sa 336 stubova, te je svaki visok devet metara.
Mermerni dorski, jonski i korintski stubovi izgledaju krajnje impozantno, a upravo ova lokacija bila je mjesto snimanja filma „Inferno“, kao i jednog od najpopularnijih filmova o Džejmsu Bondu „Iz Rusije s ljubavlju“.
Kada kročite u cisternu dočekaće vas težak vazduh prepun vlage, međutim na prvu ne možete ni slutiti kakvo će se prostranstvo otvoriti pred vama.
Godine 1987. je nakon restauracije cijelog kompleksa ona zvanično ponovo otvorena za posjetioce. Tada su napravljene platforme po kojima se hoda, a do tada je cisternu bilo moguće obići jedino u malim drvenim čamcima.
Voda unutar cisterne je trenutno duboka svega nekoliko centimetara, a turisti slobodno mogu da šetaju stazama i uživaju u ovom impozantnom zdanju.
Glava Meduze
Iako je ova građevina smještena ispod zemlje, sama po sebi pravi biser, u njoj se nalazi i jedna „tajna“. Naime, u sjeverozapadnom uglu nalaze se dva stuba koja u svojoj osnovi imaju glave Meduze. Njihovo porijeklo je nepoznato, mada se vjeruje da su u cisternu donesene sa nekog od arheoloških nalazišta iz kasnog Rimskog perioda. Jedna glava je položena na stranu, a druga naopačke, što po tradiciji treba da poništi uticaj fatalnog pogleda Meduze. Meduza je u grčkoj mitologiji bila jedna od Gorgona, čudovišna žena koja je ljude pretvarala u kamen. Zajedno sa svojim sestrama Gorgonama – Stenom i Eurijalom – bila je kći morskog boga Forkisa.
Stub koji plače
Pretpostavlja se da je oko 7.000 robova učestvovalo na izgradnji ove cisterne, a nekoliko stotina njih tokom tog procesa izgubilo je život. Jedan stub u potopljenoj palati je cijelom visinom izgraviran motivima Fatiminog oka, u obliku suze ili motiva pauna te se vjeruje da je time odata počast stotinama robova koji su umrli gradeći ovu cisternu.
Izvor: Nezavisne
BONUS VIDEO
